Gmina Belsk Duży, oficjalny serwis informacyjny

X Wyprawa Pamięci Pielgrzymka klas trzecich Gimnazjum Publicznego im. ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego do Katynia.

Śladami wielkich Polaków na Kresach Rzeczypospolitej 

Litwa – Łotwa – Białoruś w dniach 14 maja – 19 maja 2018 r.

W roku szczególnie uroczystych obchodów 100 lecia Niepodległości młodzież Publicznego Gimnazjum im.ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego w Belsku Dużym, nauczyciele i rodzice udali się do miejsc historycznych związanych z wielkimi postaciami mającymi nieoceniony wkład w wykuwaniu się niepodległości Polski i nadającymi kształt naszej WOLNOŚCI. 

(14 maja 2018 r – poniedziałek)
• WILNO – Cmentarz na ROSSIE – „Grób MATKI i Serce SYNA” Złożenie wiązanki przez Panią Renatę Ostatek – sekretarz Urzędu Gminy Belsk Duży, zapalenie zniczy, modlitwa, refleksja i zaduma wśród grobów żołnierzy polskich i ich Wodza. Po ilości zniczy i wiązanek widać, że przychodzą tu Polacy składać hołd twórcy Niepodległości Polski. Wilno to ukochane miasto J.Piłsudskiego – w kaplicy Ostrobramskiej znajduje się woto od Marszałka – „Matko, dziękuję Ci za Wilno”, „Ta co w Ostrej Świeci Bramie” też jest nieustannie adorowane przez tłumy pielgrzymów, wśród których my w nabożnym skupieniu ze wzruszeniem dotykamy miejsca, gdzie udał się najpierw Mickiewicz w 1815 roku, przybywając na studia do Wilna.

• Powiewiórka – zabytkowy kościół drewniany – miejsce chrztu J. Piłsudskiego. Po wpisach w księdze pamiątkowej wiemy, że Polacy odwiedzają tę maleńką zabytkową świątynię. W grudniu 2017 r. biskup polowy W P – J. Guzdek ofiarował ryngraf z napisem „Matko, dziękujemy Ci za Marszałka”. Swoją obecnością w Powiewiórce sprawiamy radość mieszkającym tu nadal Polakom. Polskie napisy są świadectwem żywej pamięci o przeszłych pokoleniach. „Kościół Sorokpolski miejsce chrztu Marszałka Józefa Piłsudskiego Wodza Narodu od synów tej ziemi”

• Zułów – miejsce urodzenia Marszałka. (60 km na północny wschód od Wilna) Po majątku Piłsudskich zostały tylko fragmenty fundamentów dworu. W październiku 1937 roku przekazano Narodowi Rezerwat Pamięci. Punktem kulminacyjnym stał się symboliczny akt zasadzenia dębu w obrębie utrwalonych fundamentów dworu,
w miejscu gdzie znajdował się pokój, w którym przed laty stała kolebka przyszłego Wskrzesiciela Niepodległości Polski. Dąb został posadzony przez Marszałkową
Aleksandrę Piłsudską i prezydenta RP – Ignacego Mościckiego. II wojna światowa, a w jej następstwie zmiany granic wniosły korektę w nowoczesną historię Zułowa.
Na miejscu powstałego niedawno Rezerwatu Pamięci zapanował całkowity bezwład. Jakimś cudem ocalał „dąbek”, którym opiekowali się miejscowi ludzie. Zniszczenia
miejsca dopełniło „gospodarowanie” sowchozu. Dopiero w 1993 roku wokół dębu ustawiono metalowe ogrodzenie z inicjałami „JP” i dokonano zabiegów mających
uratować dąb od szkód sowchozu. Ratunkiem dla Zułowa był Związek Polaków na Litwie, dla którego ambitnym o honorowym projektem stało się wskrzeszenie
miejsca poprzez uporządkowanie i odbudowę istniejącego przed wojną rezerwatu Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego. W 2005 roku odsłonięto i poświęcono
okazały kamień pamiątkowy, ustawiony tuż przy dębie, zasadzonym 2 lata po śmierci Marszałka. „Dąb, jako symbol wieczności, posadzony został 10 października 1937
roku w miejscu kolebki pierwszego Marszałka Odrodzonej Polski J. Piłsudskiego” Inny napis przypomina myśl prezydenta Mościckiego z mowy pożegnalnej u stóp
katedry wawelskiej, że J. Piłsudski „Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek”

Na granitowej płycie nie zabrakło godła państwowego Rzeczypospolitej oraz proroczej sentencji samego Marszałka „Są ludzie i są prace ludzkie, tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają, że żyją i obcują między nami”. Uświetnieniem uroczystości – barwnym akcentem – było wykonanie pieśni patriotycznych przez Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” Członkowie zespołu posadzili tu pierwsze drzewka dekoracyjne mające zapoczątkować przyszły park. Obecnie – w maju 2018 roku jest Aleja Pamięci poświęcona bohaterom walk o niepodległość Polski, m.in. rotmistrza W.Pileckiego czy generała Władysława Andersa. Przy każdym drzewku znajduje się tablica z nazwiskiem i motto ilustrujące działalność patriotyczną. Prowadzone są prace porządkowe – urządzanie placu
na apele Pamięci, tworzenie ciągu alejek obramowanych krzewami. Przywołam słowa Marszałka z 1921 roku o testamentalnej treści:

„Każdy naród posiada pomniki, które zawarły w sobie jego cierpienia i radości. Takimi pomnikami są ruiny, pola bitewne, grody, domy, na widok których serca biją goręcej i łzy nabiegają do oczu. Są to świątynie historii których Polska posiada tak wiele”. Jedną z takich pamiątek jest Zułów – miejsce na ziemi, które zrodziło Wodza, a któremu należą się cześć, szacunek i pamięć potomnych. 

My złożyliśmy tu kwiaty i zapaliliśmy znicze, wpatrując się tęsknie w miejsce wielkiego ukochania Polaków, którzy licznie tu przyjeżdżają, dając świadectwo należne chlubnej przeszłości.

• Dyneburg – Łotwa – Krzyż Legionów ustawiony 11 listopada 1992 roku na cześć żołnierzy polskich walczących w 1920 roku o niepodległość Łotwy przeciw bolszewikom.

17 maja – (czwartek)
• Ubiel – Białoruś – miejsce urodzenia Stanisława Moniuszki – twórcy opery narodowej („Halka”, „Straszny Dwór”, „Śpiewnik domowy”) Dwór Moniuszków zachował się tylko na rycinach Napoleona Ordy – dziś jest tylko park dworski, gdzie umieszczono skromny pomnik w hołdzie artyście, któremu cenzura carska nie pozwalała wystawić w Warszawie opery, bo za dużo w niej polskości, bo emanowała tańcem narodowym i była uduchowieniem pragnienia wolności. Zwiedziliśmy skromne prywatne muzeum poświęcone „organiście z Wilna” (Kompozytor grał w Kościele Uniwersyteckim św. Janów). W autokarze wysłuchaliśmy arii Jontka i Halki. Wzruszenie!

18 maja - (piątek)
• Hruszówka – Białoruś – miejsce urodzin i śmierci Tadeusza Reytana posła nowogródzkiego i kaplica Reytanów
• Bohatyrowicze –(Białoruś) - mogiła powstańców styczniowych - uczczenie pamięci bohaterów powstania 1863 roku zachowanych w powszechnej pamięci dzięki powieści „Nad Niemnem” E.Orzeszkowej

19 maja – (sobota)
• Grodno – dom Elizy Orzeszkowej – pisarki, która upamiętniła bohaterski zryw narodowy 1863 w powieści „Nad Niemnem” czy „Gloria victis” (Chwała zwyciężonym)

Dawne Kresy Wschodnie to skarbnica historii Polski, którą zapisywali wybitni twórcy narodu, to miejsce żywej historii tak ważne dla utrwalania zbiorowej Pamięci
i kształtowania tożsamości narodowej – to bogate dziedzictwo kultury, z którego czerpiemy wartości najwyższe, które ubogacają nas i uczą, jak mądrze, pięknie i gdzie żyć.

• wykorzystałam fragment z książki Czesławy Paczkowskiej – „Zułów – ojczyste strony Marszałka Piłsudskiego” Wydawnictwo Polskie w Wilnie 2008

Dziękuję serdecznie Radzie Gminy w Belsku Dużym, Wójtowi Gminy w Belsku Dużym – p. Władysławowi Piątkowskiemu, Radzie Nadzorczej i Zarządowi Banku Spółdzielczego im. Stefczyka w Belsku Dużym, Firmie JARPER z Wólki Kosowskiej i pani Wandzie Drobiszewskiej z Fundacji „Pomocna Dłoń”.